viernes, 28 de enero de 2011

Onagra olioa

Izen zientifikoa: Oenothera biennis scop
Familia: Hazien olioak
Erabiltzen den zatia: haziak emadako olioa
Erabilerak: Larruazalean onura, hileroko irregular eta mingarrietan

Aspektu botaniko eta historikoak: Belar antzeko landarea da, 0.5-1 m bitarteko altuerara irits daitekeena. Haren jatorria espontaneoa izan zen Ipar Ameriketako larreetan eta hortik gainerako kontinenteetara zabaldu zen. Europan XVIII. mende hasieran barneratua izan zen apaingarri moduan. Azpialdeko hostoak roseta moduan kokatzen dira eta loreak, aldiz, tetramero eran (korola lau hostorekin). Azken hauek hori kolorekoak dira. Presio hotzean, landare honen hazietatik gantz azidoetan aberatsa den olioa lortu daiteke. Onagra haazi eta landarea amerikako natiboek ur beroko infusioan erabiltzen zuten larruazaleko arazoak eta zauriak osatzeko. Geroago, XIX. mendean, Alemanian landarearen sustraia gosegarri moduan erabiltzen zen. Baina ez zen aurreko mendeko 20. hamarkadara arte izan landare honen olioa erabiltzen hasi ziren arte.

Propietateak: Landare honen hazietatik lortzen den olioak aurkezten dituen substantzia aktiboetatik gehienak omega 6 motako gantz azido poliasegabeetan daude metatuta. Hauen artean aipagarriena azido gamma linolenikoa da (GLA). Dakigunez, hau gure organismoak berez behar diren kantitateetan ekoitzi ezin ez dituen gantz azido esentzialen barruan sartzen da eta horregatik dietatik hartzea ezinbestekoa eta onuragarria da. Izan ere, gantz azido esentzialak eta kasu honetan GLA, prozesu fisiologiko oso garrantzitsuen parte dira eta hauen defizitak arazo asko ekar ditzake, haien artean larruazalaren hidratazio eza dagoelarik.

Erabilerak: Azido gamma linolenikoan aberatsa denez gero, onagra olioa oso onuragarria da gehigarri edo osagarri moduan larruazalaren hidratazio falta edota hilerokoaren aurreko arazo eta hantura kronikoen minak tratatu eta prebenitzeko.

Dosifikazioa: egunean 2-4 g onagra olio (azido gamma linolenikoa %9-10). Hau da, 180-360 mg/egun GLA.

Erabilerarako aholkuak eta arriskuak: Normalean ez da arazorik izaten honen ingestan; hala ere, janariarekin egitea gomendagarria da, arazo gastrikoak saihesteko asmotan. Epilepsia eta eskizofrenia pairatzen duen jendearengan ez da honen erabilera aholkatzen. Gainera, onagra olioaren baitan ekintza antiplaketarioa aurkitu da, beraz, terapia antigatzatzailea darabilten pazienteek haien medikuarekin kontsulatu dezaten gomendatzen da.

1 comentario: