Te berdearen onurak

Te berdea egunero eskura-eskura daukagun landarea da, gure gizartean nahiko barneratua dagoena, bazkal osteko tea, gosaltzeko tea...horren isla dira; baina zein onura eta abantaila ekar ditzake te berdea edateak?

      

Izen zientifikoa: Camelia sinensis kuntze                                           
Familia: Theaceae
Erabiltzen den zatia: Propietate antioxidatzaileak, pisuaren kontrola.

Aspektu botaniko eta historikoak: Oso zuhaixka adarkatua da te berdea ematen duena, 1-2 m-ko garaiera izatera iristen dena. Hosto obalatu, petiolo laburreko eta ertz zerradunekin. Bere loreak hostoaren sorburuan jaio ohi dira eta kolore zuria agertzen dute. Asia hego-ekialdeko jatorria du te berdeak, China eta Indiakoa, hain zuzen. Kalitatezko tea izan dadin, gainera, hostoak zuhaixkak bost urte bete izan arte ez hartzea gomendatzen da. Te gorri eta beltza zuhaixka berdinetik badatoz ere, hauen desberdintasuna geroago jasotzen dituzten hartzidura eta bestelako prozeduren emaitza dira; aldiz, te berdearen kasuan, hostoek ez dute inolako aldaketarik jasaten; soilik sikatu egiten dira. Haren historian murgilduz gero, te berdeari buruz aritzen ziren lehenengo idatziak Txinan aurkitu ziren k.a 1400 urtean.

Propietateak: Te berdearen hostoak oso aberatsak dira polifenoletan, zeintzuen artean epigalokatekina galatoa nabarmentzen den. Honen funtzioa ezaguna da, zeren propietate antioxidatzaileak ditu, erradikal askeen ekintza leuntzen laguntzen duelarik. Bestalde, te beltzak ez bezala, te berdeak ez du hartzidura prozesurik jasaten eta honek bere polifenolen proportzioa oso altua izatea dakar: %22koa izanik, te beltzaren %12.9a aldeeratuz.

Erabilerak: Edari osasungarri moduan kontsumitu ohi da te berdea, lehen aipatutako propietate antioxidatzaileak direla eta. Gainera, eragin diuretikoa ere badu.

Dosifikazioa: 2.5-5 g te egunean da dosi egokia (hau da gutxi gorabehera 150mg epigalatokatekina galato egunean). Goizetan eta arratseko lehen orduetan, otorduetatik kanpo hartzea gomendatzen da.

Arrisku eta erabilera aholkuak: Nahiz eta te berdeak duen kafeina (teina moduan ezagun dena)proportzioa baxua den, kafeinarako sentsibilitate handia duten pertsonek kontu handia izan beharko dute asaldura nerviosoak edota loaren etenaldiak saihesteko. Ez da te berdearen ingesta gomendatzen haurdunaldi eta edoskitzaro garaietan.